Welk onderzoek is mij het meeste bijgebleven?

Deze Klikdinges liet even op zich wachten (vakantie, ziek en druk), maar er valt genoeg te vertellen.

Waar ga ik het over hebben?

• Een podcast waarin ik over nepdatingsites praat

• Ik heb de privévluchten van Von der Leyen gefactcheckt

• We zijn nog steeds op zoek naar zorgcowboys

Mijn afgelopen weken

In de vorige Klikdinges ben ik begonnen met Recap: terugblikken op onderzoeken die ik jaren geleden heb gedaan. Toevallig kreeg ik rond diezelfde tijd een uitnodiging voor de podcast Gonzo. Of ik daar wilde vertellen over het onderzoek dat me het meeste is bijgebleven.

Pfoe, wat een moeilijke keuze. Mijn eerste gedachte was ons onderzoek naar Zorgcowboys – daarover straks nog meer. Dat was eigenlijk mijn eerste echte succesnummer in de onderzoeksjournalistiek. Ons langlopende onderzoek naar De Vastgoedboeken had ook gekund. Nog nooit heb ik zo’n sneeuwbaleffect met een terugkerende vragenlijst veroorzaakt. Of wat recenter: onze podcast Het Escortbedrog. Want als er één onderwerp is waar je een minstens een uur lang anekdotes over kunt vertellen, dan is het wel dat verhaal. En toch koos ik voor het onderzoek naar nepdatingsites.

Normaal gesproken kan ik namelijk best wat afstand nemen van een onderwerp. Ik laat me niet heel snel beïnvloeden door alle emoties rondom een onderzoek. Volgens mij is dat een pluspunt voor een journalist: dat je je niet laat meeslepen door allerlei emoties die direct betrokkenen wel voelen. Maar het zorgt er misschien ook wel eens voor dat je – door die afstand – juist mist waarom een onderwerp belangrijk is.

Zo’n twee jaar geleden onderzocht ik nepdatingsites. Op deze websites ontmoet je geen andere echte mensen, maar chat je met medewerkers van zo’n website. En je betaalt per verzonden bericht. Kortom, je wordt dus keihard besodemieterd. Toen we dat verhaal wilden vertellen, was de meest herhaalde vraag vanuit collega’s: Wie trapt hier nou eigenlijk in? Met daarbij de impliciete veronderstelling dat het toch wel een beetje je eigen schuld is als je op zo’n site gaat chatten. Totdat we Lody vonden.

Lody had al honderden euro’s aan nepdatingsites uitgegeven. Hij had ook ongeveer alle ‘normale’ manieren geprobeerd, maar dat liep telkens uit op een mislukking. Lody heeft namelijk een spierziekte en zit in een rolstoel. Hij vertelde ons dat mensen daar snel op afknappen: zodra ze hem voor het eerst zagen, zag hij de teleurstelling in hun ogen. En tja, dan kom je op zo’n nepdatingsite waar je met open armen wordt ontvangen.

Het maakte voor mij gelijk duidelijk dat wij als journalist soms meer empathie moeten hebben. De afstand die we tot ons onderwerp behouden is noodzakelijk, maar om echt te begrijpen welke impact zoiets heeft, moeten we ons ook in anderen durven te verplaatsen.

De volledige Gonzo-aflevering staat op Podimo (dus achter een betaalmuurtje), maar je kunt de teaser hier luisteren.

De superbelangrijke (maar belachelijk saaie) Europese verkiezingen liggen gelukkig weer ver achter ons. Onze redactie zat in de weken voor de verkiezingsdag in Brussel. Samen met onze collega’s van het AD en de aangesloten regionale kranten, de VRT, de RTBF, Knack, Factcheck Vlaanderen en deCheckers hebben we 10 dagen lang uitspraken van politici gefactcheckt. Al die producties vind je hier.

Ik was zo’n vier dagen in Brussel, om daarna gelijk door te gaan richting Dataharvest. In die tijd heb ik me gestort op een uitspraak waarin de PVV beweert dat EU-commissarissen zich lukraak laten rondvliegen in privéjets, terwijl gewone Nederlanders een vliegreis niet meer kunnen betalen.

Dat was best een leuke check waar ik ook wat datajournalistiek kon toepassen. Ik heb bijvoorbeeld alle privévluchten verzameld en de afstanden + reistijden met andere vervoersmiddelen berekend.

En waarschijnlijk had je het al gemerkt: deze Klikdinges liet lang op zich wachten. Naast bovengenoemde factcheckmarathon en een supergave Dataharvest-conferentie heb ik twee keer een flinke griep gehad en drie weken vakantie waarin ik vooral thuis heb geklust. Dat zorgde er allemaal voor dat ik iets te weinig tijd had om mijn gedachten op een rijtje te zetten voor jullie.

Dat komt overigens ook doordat we ons Zorgcowboys-onderzoek weer aan het opstarten zijn. Vlak voor en na mijn vakantie hebben we weer talloze data-analyses gedaan en potentiële zorgfraudeurs ontdekt. Het komende najaar hebben we namelijk meerdere tv-uitzendingen en publicaties gepland.

Het is zo’n lekker gevoel om vanuit een hele uitgebreide data-analyse heel gericht in een zorgbedrijf te duiken. Als je weet waar je moet zoeken, dan vind je ook ineens een heleboel rottigheid. Maar om echt tot de kern te komen, moet je direct betrokkenen spreken. En daar zijn wij de afgelopen en komende maanden druk mee bezig.

Tips over zorgbedrijven die zichzelf verrijken met zorggeld zijn altijd welkom. Of sterker nog, het is cruciaal dat we met betrokken personen praten. Ben of ken jij iemand die (in)direct is benadeeld door een graaiende zorgdirecteur.? Dan horen we graag van jou. Vul het tipformulier in bovenstaand artikel in of mail me direct op [email protected]. Replyen op deze nieuwsbrief kan overigens ook.

Klikdingessen

Pfoe nou, blij dat datajournalistiek bestaat. Anders hadden we nooit geweten hoeveel spelers een matje dragen in Australian Football.

Ik wordt altijd een klein beetje zenuwachtig van vliegen, omdat ik een keer behoorlijk heftige turbulentie heb meegemaakt. Ruim een maand geleden overleed een passagier van Singapore Airlines zelfs door een enorm heftig incident. Onderstaande publicatie legt heel helder uit wat turbulentie eigenlijk is.

Stel dat je alle getallen van 0 tot en met 99 uitschrijft en alfabetisch sorteert, hoe ziet dat er in verschillende talen uit? Deze grafieken maken heel duidelijk hoe gestructureerd tellen is in elke taal.

Het zijn waarschijnlijk de belangrijkste vier getallen die je moet onthouden. Daarom is het superlullig als je een eenvoudig te raden PINcode hebt. In onderstaande grafiek zie je welke combinaties mensen vaak kiezen.

Dit is… urgh, zo typisch Amerikaans. Is een hotdog een sandwich? Maar uit onzin kunnen alsnog hele grappige en gestructureerde ideeën voortkomen, zoals onderstaande productie. Hoe kun je voedsel categoriseren aan de hand van een kubus?

Onderstaand idee heb ik ooit een gehad als hobbyproject (waar ik uiteraard te weinig tijd voor had). Ik was vooral nieuwsgierig hoe ver in de toekomst scifi-films zich afspelen. The Pudding doet daar een flinke schep bovenop. En de visuals, holy moly! Dit is echt indrukwekkend.

Vind ik leuk

• Twenty One Pilots - Clancy🔥

• Charli xcx - Brat🔥

• Pijnlijk voor mijn werkgever, maar wel goed uitgezocht en opgeschreven: hoe Spoorloos geadopteerden aan de verkeerde ouders koppelde

• Zoek je een goed boek voor de zomervakantie? Pas op, want op Bol.com is 1 op de 25 boeken door AI geschreven, ontdekte De Groene

• Fotograaf is gediskwalificeerd met zijn inzending van een echte foto bij een AI-wedstrijd

• Golden oldy: deze man maakte een Batman-grap op Facebook, kwam daarmee in de problemen en nam daarna een vrij drastisch besluit

• Het podcastarchief van GFW Radio, een van de allertofste gamingpodcasts ooit, kun je hier vinden

Tot de volgende editie.

Vind je deze nieuwsbrief tof? En vind je dat meer mensen Klikdinges moeten lezen? Stuur ze dan eens door naar www.klikdinges.nl.

Een andere manier om mij en jezelf te trakteren, is door een exemplaar van het Handboek Internetresearch & Datajournalistiek aan te schaffen. Via deze link krijg ik – als een van de schrijvers van dat handboek – een extra percentage van de verkoopprijs. Alvast bedankt! ❤️