• Klikdinges
  • Posts
  • Klikdinges #80: Vakantie voorbij, Tegel erbij

Klikdinges #80: Vakantie voorbij, Tegel erbij

June 23, 2020

Deze Klikdinges is zo lang dat je hem voor je boekenlijst mag lezen. Ik ben terug van een heerlijke vakantie (in mijn eigen achtertuin), heb toch veel data-onderzoek gepubliceerd en heb dé journalistieke prijs van Nederland gewonnen. Dat kan slechter, al zeg ik het zelf.

En verder:

  • Een uitgebreide reconstructie van een zeer dubieuze woningtransactie

  • Onze mooie tv-uitzending over de Vastgoedboeken

  • Hoe kun je voortaan zelf netwerkanalyses maken met Twitter-data?

Als je Klikdinges met veel plezier leest, overweeg hem dan ook eens door te sturen naar collega’s of vrienden. Deel deze pagina op social media.

Mijn Afgelopen Twee Weken

Je hebt een uitgestelde en bomvolle nieuwsbrief voor je. De afgelopen weken heb ik namelijk van mijn vakantie genoten. Met een hele brede grijns op mijn gezicht, want ons onderzoek naar Zorgcowboys (i.s.m. Reporter Radio en Follow The Money) heeft De Tegel Publieksprijs gewonnen.

Een ongelooflijke eer! Helaas wonnen onze genomineerde onderzoeken niet in de categorieën Data en Online, maar de publieksprijs is een hele mooie beloning voor ons harde werken. Iedereen die heeft gestemd: enorm bedankt! 🎉

Het winnen van De Tegel doet me persoonlijk enorm veel. Aan het begin van mijn loopbaan (rond 2011) was ik best onzeker of ik wel op lange termijn in de journalistiek kon blijven werken. Ik vrees dat dit tegenwoordig nog steeds voor veel beginnende journalisten geldt. Als jonge journalist krijg je nauwelijks kansen om jezelf te bewijzen, en is het erg lastig om een plekje voor jezelf te veroveren. De eerste twee jaar van mijn carrière waren ook niet bijzonder opmerkelijk, maar daarna is het langzaamaan steeds beter gegaan. Dat ik nu in het rijtje van Tegel-winnaars sta, voelt dan ook als een mijlpaal en een ongelooflijke bevestiging dat ik vroeg in mijn carrière de juiste keuzes heb gemaakt. 🙌

Genoeg navelstaren en emo-gedoe, en terug naar mijn werk. Vlak voordat mijn vakantie begon publiceerde ik een nieuwsverhaal voor ons project De Vastgoedboeken. Elke gemeente waar Joods vastgoed tijdens de Tweede Wereldoorlog is onteigend en doorverkocht, heeft een korte vragenlijst gekregen. De hoofdvraag: weten jullie dat geroofd Joods vastgoed tijdens WOII is verkocht?

Het verraste me dat 80 procent hier niets van wist voordat ze onze vragenlijst kregen. Lichtpuntje is dat deze gemeenten tot op de bodem willen uitzoeken hoe dit precies zit. Maar het probleem daarbij is dat ze niet altijd even goed weten hoe ze dat onderzoek moeten uitvoeren.

"Nederlandse gemeenten zijn niet altijd goed op de hoogte wat er allemaal in het archief aanwezig is"

Samen met Stefan Vermeulen van Follow The Money heb ik één specifieke transactie uitgezocht: De Ruijterkade 127 in Amsterdam. De Joodse kaashandelaar Mozes Poppelhouwer had daar een prachtig pakhuis, totdat het werd afgepakt door de wereldbekende Nederlandse likeurstoker Bols.

Hoe die deal precies is verlopen en wie de hoofdrolspelers zijn, kun je bij FTM lezen. Voor Pointer heb ik deze casus gebruikt om de dubieuze rol van notarissen te beschrijven. Zij waren namelijk de sleutelfiguren in constructies waarbij panden op een dag twee of drie keer meer waard worden; een handel waarbij iedereen rijk werd, terwijl Poppelhouwer in Auschwitz werd vermoord.

"Er wordt met tussenhandelaren gewerkt, en met verklaringen die de werkelijkheid niet geheel dekken"

Heb je ooit wel eens van de Joden Houttuinen gehoord? Deze straat is in de jaren 60 tegen de vlakte gegooid. Samen met mijn Pointer-collega's heb ik een digitale wandeltocht door deze Joodse sloppenwijk gemaakt.

Volgens mij is dit hét voorbeeld van moderne online journalistiek. Een samenwerking van journalisten, developers, vormgevers en cameramensen waarbij de som groter is dan de delen. Inclusief briljant beeldmateriaal van het Stadsarchief Amsterdam.

Maak een digitale wandeling door de Joden Houttuinen

Ik heb een overvolle Klikdinges beloofd, dus hier is nog een artikel over De Vastgoedboeken. Samen met Follow The Money heb ik de geldstromen binnen de roofhandel van Joodse woningen in kaart gebracht. Wie verdienden hier geld aan? En is daar al verantwoording voor afgelegd? Na dit overzicht ben je daar helemaal van op de hoogte.

Ruim 580 miljoen euro aan woningen, bedrijfspanden en grond

Verder kun je nog onze tv-uitzending terugkijken, waar ik enorm trots op ben. Volgens mij laten we goed zien hoe je zelf door de gegevens kunt pluizen naar je eigen lokale geschiedenis. In dit verhaal leggen we overigens uit hoe we van een spreadsheet naar persoonlijke verhalen zijn gekomen.

Een lekkere productie vlak voor en tijdens mijn drie weken vakantie. Of nou ja, de eerste week van mijn vakantie was niet echt een vrije week. Ik heb namelijk een groep jonge journalisten van het Impact Talentenprogramma begeleid met hun eerste datajournalistieke productie. Heel gaaf om te doen. Hieronder vind je meer over die cursus en de artikelen die zij hebben gemaakt.

Binnen drie dagen van een idee naar een datajournalistieke productie: een uitdaging voor de deelnemers van talentprogramma onderzoeksjournalistiek IMPACT.

Toffe Klikdingessen

Maandenlang heb ik hier naar gezocht: een degelijke tutorial waarin stap voor stap wordt uitgelegd hoe je Twitter-netwerken met gratis tools kunt maken. Benjamin Strick (o.a. BBC en Bellingcat) heeft deze zeer uitgebreide guide geschreven 🙌

Binnen een minuut je eigen sterrenstelsel maken. Ik kan hier superlang in blijven rondklooien. Pas op dat je niet teveel massa in je stelsel introduceert, want dan gaat het behoorlijk fout.

Het zijn rare tijden. Daarom plakt deze Chrome Plugin (van de onvolprezen Hay Kranen) die eerste zin voor artikelen op de grootste Nederlandse nieuwssites. En speciaal voor Pointer heeft hij de zin "Het is weer zover" ingesteld. 🤣

Ik krijg het verkeerde soort kippenvel van het woord 'sappig', maar deze speechgenerator van NOS is erg grappig. Ben vooral benieuwd hoe de achterkant van dit ding precies werkt. Erg mooi gemaakt.

We kunnen al automagisch normale mensen en katten genereren met kunstmatige intelligentie. En nu doen de Britten daar een schepje bovenop door niet-bestaande parlementsleden te maken. Zie je ook gelijk hoe uniform het resultaat is als je input nauwelijks variatie heeft.

Vind Ik Leuk

De vakantie-medialijst

Net als vorig jaar heb ik tijdens deze vakantie flink wat boeken gelezen, en films en series gekeken. Hieronder een lijstje, op volgorde van mijn beoordeling.

Films en series

Boeken

Tot over twee weken. Blijf gezond!

Een spannende thriller, doktersromannetje of keiharde literatuur: tijdens je zomervakantie is er voor elke lezer wel een boek. En voor mensen die na de vakantie slimmer op werk willen terugkomen? Daarvoor hebben we het Handboek Internetresearch & Datajournalistiek geschreven.