Klikdinges #157: Dreiging op de Egelshoek

In deze editie van Klikdinges (waarschijnlijk de laatste van dit jaar) heb ik iets voor je klaarstaan mocht je je vervelen tijdens de kerstvakantie: een nieuwe podcastserie.

Waar ga ik het over hebben?

• Ruzies, pesterijen en een dreigbrief: wat gebeurt er allemaal op dit vakantiepark?

• Luie Journalist heeft weer een flinke update gekregen

• Ding 3

Mijn afgelopen weken

Het wordt hopelijk een hele rustige Kerst. Want man, ik ben KA-POT. Niet in de laatste plaats omdat ik samen met Klaas weer een podcast hebben opgeleverd. We moeten nog een paar kleine dingen afronden voor de laatste afleveringen, maar de eerste twee staan al online. 🥳

Eind vorig jaar kreeg ik een tip: op bungalowpark De Egelshoek in het Utrechtse dorp Hollandsche Rading gaat het helemaal mis. Sinds de nieuwe eigenaar daar in 2020 is begonnen, zouden de vaste parkbewoners worden weggepest. Het grote probleem zou permanente bewoning van vakantiehuisjes zijn: mensen die daar het hele jaar door verblijven – iets wat niet mag, maar wel vaak wordt toegestaan vanwege de woningnood.

Met Klaas zijn we een half jaar lang op het park geweest, hebben met bewoners gesproken, hebben de eigenaar geïnterviewd, kregen geheime opnamen in handen van de VvE-vergaderingen (waarin knallende ruzie wordt gemaakt) en zijn bij de rechtszaken geweest.

Dit is nu de tweede podcastserie die ik heb gemaakt. Na Het Escortbedrog had ik het idee dat ik eindelijk grip kreeg op een belangrijk onderscheid: het verschil tussen een onderwerp en een verhaal.

Stel, de tip over een vakantiepark met een nieuwe eigenaar, permanente bewoning en alle conflicten komt voorbij. Dan zeggen we als journalisten onderling vaak: 'Dat is een goed verhaal.’ Maar een verhaal is eigenlijk iets compleet anders: waar begin je in je vertelling? Wat is je spanningsboog (en houd je spanning van je luisteraar/lezer/kijker vast)? Wie wordt jouw hoofdpersoon, en welke motivatie heeft ie?

Voor een onderwerp stel je fundamenteel andere vragen dan voor een verhaal: het is research vs. storytelling. Dat eerste kan ik wel aardig, dat twee wilde ik nog verder ontwikkelen.

Een van de beste manieren om dingen te leren, is door goede voorbeelden te analyseren. Of anders gezegd: veel goede boeken en verhalen te lezen. Ik denk dat ik in een toekomstige Klikdinges daar een keer over wil uitweiden. Wat inspireert mij om goede verhalen te vertellen?

Daarnaast heb ik de afgelopen maanden een hele gave Masterclass Podcast Maken gevolgd bij de NPO. Helaas moest ik door mijn strakke deadline en privéomstandigheden vlak voor het einde afhaken. Maar zeker de eerste les met o.a. Simon Heijmans heeft mijn ogen geopend voor een aantal nieuwe methoden die ik kan toepassen. Of zoals Simon zei ‘Een onderwerp staat stil; een verhaal beweegt.'

Een goed verhaal vertellen is vooral keuzes maken. En dat kan voor onderzoeksjournalistiek best wat pittige dilemma’s opleveren. Want ‘Het Goede Verhaal’™ botst soms met journalistieke principes. In het Villamedia-artikel hieronder lees je hoe we met wilde geruchten en sterke verhalen zijn omgegaan (en daar waren er meer dan genoeg van op De Egelshoek).

Bij een podcast hoort natuurlijk ook nieuws. We hebben een rondgang gedaan onder Nederlandse gemeenten. Mona Keijzer heeft namelijk aan gemeenten gevraagd of ze tijdelijk wilden stoppen met het controleren en handhaven op permanente bewoning. Alleen negeert zo’n 40 procent van de gemeenten die oproep.

En ik weet echt niet waar ik de tijd vandaan haal, maar LuieJournalist heeft ook nog een forse update gekregen. De teller staat nu op 121 nuttige (en meestal gratis/goedkope) tools. Helemaal onderaan de website vind je nu ook een gedeelte waar ik de beste journalistieke tutorials wil verzamelen. Alle tips zijn welkom: het liefste plaats ik tutorials die tijdloos zijn en een breed scala aan vaardigheden beschrijven.

De laatste weken van dit jaar ga ik zoveel mogelijk offline besteden. Filmavondjes, Kerst, boeken lezen, bordspellen spelen. Even mijn gedachten volledig verzetten, zodat ik volgend jaar weer fris kan beginnen.

Klikdingessen

Dit artikel straalt niet direct uit dat het een plekje verdient in Klikdinges. Maar vergis je niet: soms zijn hele gave methodieken niet direct zichtbaar. Joost Schellevis van NOS heeft voor deze analyse duizenden documenten met LLM’s geanalyseerd. Volgens mij een hele slimme manier om zulke modellen in te zetten. Zo kun je ongestructureerde data wél structureren.

Hoe maakt je een maatschappelijk probleem zichtbaar? Soms door een menselijk verhaal te vertellen (emotie), en de andere keer door de feiten voor zichzelf te laten spreken (ratio). Deze website gebruikt het laatste. Welke wetsvoorstellen zijn nadelig voor de trans-beweging?

Misschien wel een gave doorontwikkeling van LuieJournalist: een chatbot waarmee je de tools-database van Bellingcat kunt ondervragen. Ik denk wel dat die database van Bellingcat iets kan worden teruggesnoeid naar het noodzakelijke, maar ach, met zo’n interface kun je er ook weer relatief snel doorheen vlooien.

Vind ik leuk

• WERK! Op onze dataredactie is weer plek voor een onderzoeksjournalist die uit de voeten kan met R of Python.

• De data journalism mentorships van oud-collega Ada Homolova zijn weer beschikbaar: meld je nu aan als je iets met datajournalistiek wil doen

• Luistertip: de NPO Docs podcastaflevering De Nacht Is Van Mij (36:01)

• Wanneer mag je undercover gaan als onderzoeksjournalist?

• Fred Again… - USB 🔥

• Wil je dat ChatGPT je helpt om iemand te hacken? Schrijf je prompt dan poëtisch op.

• Deze gast kent (bijna) alle uitslagen van Ajax sinds 2008 🤣

Tot de volgende editie.

Vind je deze nieuwsbrief tof? En vind je dat meer mensen Klikdinges moeten lezen? Stuur ze dan eens door naar www.klikdinges.nl.

Een andere manier om mij en jezelf te trakteren, is door een exemplaar van het Handboek Internetresearch & Datajournalistiek aan te schaffen. Via deze link krijg ik – als een van de schrijvers van dat handboek – een extra percentage van de verkoopprijs. Alvast bedankt! ❤️