• Klikdinges
  • Posts
  • Klikdinges #127: In de val gelokt op datingsites

Klikdinges #127: In de val gelokt op datingsites

August 21, 2022

Deze Klikdinges komt voor mij op een gek moment: precies op een kantelpunt van het onderzoek naar datingfraude.

Waar gaan we het over hebben?

  • Wim trapte in een nepprofiel op een datingsite: ze beweerde borstkanker te hebben gehad

  • En Wendy heeft klanten op zulke sites juist misleid

  • Hoe ver kun je binnen 5 uur met de trein komen?

Mijn Afgelopen Weken

Vrij veel mensen zoeken via datingapps en -sites naar aandacht, seks of liefde. Het is vaak ongemakkelijk en oppervlakkig, maar wie weet kom je wel de liefde van je leven tegen. Dan moet je echter niet op datingsites terecht komen waar enkel nepprofielen op staan.

In de vorige nieuwsbrieven kon je al lezen dat ik een tijdlang bezig ben met datingfraude. We richten ons op de slinkse tactieken die websites toepassen om consumenten in de val te lokken. Misschien is het verhaal van Wim daar wel tekenend voor.

Wim (niet zijn echte naam) raakte namelijk zijn vrouw en kind kwijt aan kanker. Een paar jaar na dat verlies kwam hij online in contact met een vrouw die beweerde dat ze borstkanker heeft gehad. Wim voelde gelijk een emotionele band met deze vrouw... totdat hij ontdekte dat deze vrouw helemaal niet bestaat.

"Het duurde enorm lang voordat het uit mijn hoofd was dat ze niet bestaat."

Achter de schermen van deze nepdatingsites werken talloze zogeheten chatoperators: mensen die namens zo'n nepprofiel berichten schrijven om jou zo lang mogelijk aan de praat te houden. Je betaalt namelijk per verzonden bericht. En dat kan al snel veel geld kosten.

De afgelopen weken hebben we met meerdere oud-chatoperators gesproken. Vaak kijken deze mensen met schaamte terug op hun beroep. Maar het is ook goed om hun kant van het verhaal te horen. Waarom zijn ze überhaupt begonnen, en wat was het moment dat ze zijn gestopt?

Slachtoffers worden maandenlang in de waan gehouden dat ze een serieuze relatie kunnen opbouwen.

We zitten nu vlak voor onze opnamedagen voor een tv-uitzending over dit onderwerp. Dat voelt vaak als het kantelpunt in zo'n onderzoek: nu blijkt of we voldoende hebben om 15 minuten tv mee te vullen. Ik vind het altijd heel confronterend, spannend en stressvol. En last-minute moet er ALTIJD nog wel iets uit een hoge hoed worden getoverd. 😅

Mocht je een gouden tip hebben over dit onderwerp, schroom dan zeker niet om me te mailen ([email protected]) of te replyen op deze nieuwsbrief. Eind september hebben we een tv-uitzending en meerdere publicaties over dit onderwerp.

In Klikdinges probeer ik zoveel mogelijk mijn werk te beschrijven hoe ik het ervaar. Hopelijk zie jij dan dat journalistiek geen rechtlijnig proces is van A tot Z, maar dat ik veel lastige overwegingen moet maken voordat ik iets kan publiceren. En dat journalistiek daardoor ook nog eens het mooiste beroep ooit is 😄

De VOGIN Statafel podcast gaf me pas de kans om een uur lang leeg te lopen over mijn werk. Wat hebben de linker- en rechterhersenhelft te maken met mijn werk? Waarom is datajournalistiek te vergelijken met punkrock? En waarom komt Star Wars op tijdens een gesprek over OSINT? Luister de podcast om erachter te komen.

Er is tegenwoordig veel discussie rondom (data)journalistiek. Maakt data de wereld transparanter? In deze aflevering zijn we met Jerry onder andere in gesprek over welke tools er gebruikt worden en hoe datajournalistiek op een positieve manier ingezet kan worden.

De komende anderhalve maand ga ik mezelf even opsluiten om de uitzendingen en artikelen over datingfraude af te krijgen. Een beetje ongezellig voor fanatieke lezers van Klikdinges, dat zeker. Maar dat betekent ook dat de volgende editie stampvol zit.

Toffe Klikdingessen

Voor consumenten is Spotify GE-WEL-DIG, maar als artiest kun je er behoorlijk karig vanaf komen. Hoe komt jouw abonnementsgeld bij je favoriete muzikanten terecht? Deze toffe explainer van The Pudding legt het je uit.

Isochrone maps 😍 ik heb ze vaker in Klikdinges gezet, omdat ze zo inzichtelijk en eenvoudig te begrijpen zijn. Deze toepassing vind ik ook briljant: hoe ver kun je komen als je vanaf jouw station 5 uur in de trein stapt?

De vorige keer linkte ik nog naar een soort brakke omgeving voor de DALL-E 'voer een tekst in om domme afbeeldingen te maken'-generator. Door overweldigend succes heeft de maker besloten om zijn generator om te dopen tot CrAIyon.

De OSINT-redactie van NOS is 🔥🔥🔥 de afgelopen maanden hebben ze tientallen beelden geanalyseerd en gelokaliseerd. De conclusie die ze daarmee kunnen trekken: Russische raketten slaan ver buiten het front in bij burgerdoelen.

Nederland kent erg veel geweldige datamensen. En Sonja Kuijpers hoort absoluut in dat rijtje thuis. Mocht je haar nog niet kennen, kijk dan zeker deze presentatie over haar werkproces. Het is erg gaaf om te zien hoe zij zoekt naar de ideale manier om ingewikkelde data mooi te presenteren.

Totaal niet belangrijk, maar wel een interessante onderzoekmethode: Washington Post heeft advertenties op Airbnb geanalyseerd om te kijken welke staten zich de zuidelijke staten noemen. Het levert een boeiend artikel op dat cultuur, woordgebruik en keiharde data-analyse met elkaar verbindt.

Vind Ik Leuk

Tot de volgende nieuwsbrief, waarschijnlijk over een maand. Tot dan!

Ooit, lang geleden, ben ik ook als 'gewone' journalist begonnen met datajournalistiek. Ach ja, had ik toen maar een soort handboek waar ik talloze tips en truuks kon opzoeken. Jij hebt die mazzel wel. Het Handboek Internetresearch & Datajournalistiek is nu te bestellen.