• Klikdinges
  • Posts
  • Klikdinges #103: Ik zat drie maanden lang in een trollenleger

Klikdinges #103: Ik zat drie maanden lang in een trollenleger

In deze Klikdinges lees je alles over mijn onderzoek naar een digitaal trollenleger.

En verder:

  • Een hele gave interactive om door de trollenchats te scrollen

  • Data scrapen en verwerken met minimale programmeer-skills

  • Een handige site waar veel OSINT-tools op staan verzameld

Toffe Klikdingessen

Mocht je je afvragen wat ik de afgelopen drie maanden heb gedaan: ik heb in een trollenleger gezeten. 👺

Halverwege februari heeft een groepje coronasceptische actievoerders een Telegram-groep aangemaakt. Niet alleen om hun onvrede over de maatregelen te bespreken, maar ook om gecoördineerd desinformatie over het coronavaccin te verspreiden.

En het blijft niet alleen bij online campagnes. Deze trollen hebben ook acties verspreid om bij het huis van Gommers 'koffie te drinken' (actievoeren), inclusief zijn huisadres. Leden werden opgeroepen om GGD's lastig te vallen met allerlei mailacties. En er zaten sowieso een aantal extreem-rechtse figuren in de groep.

De groep noemde zichzelf Het Digitale Leger, en is sinds kort offline (uiteraard vanwege een conflict... wat anders?). Maar wij hebben alle chatberichten bewaard, hebben de nepaccounts van deze trollen ontdekt, en weten welke hoofdpersonen achter Het Digitale Leger schuilgaan.

Online en offline intimidatie aan het adres van GGD’s, politici en wetenschappers

Bij Pointer zoeken we voor sommige verhalen nét even iets spannendere vertelvormen dan alleen tekst. Samen met Marije Rooze en Wendy van der Waal heb ik een interactive gemaakt, waarin je in de huid van een trol kunt kruipen.

Je kunt een aantal chatberichten meelezen uit Het Digitale Leger, en zien hoe deze groep chaos en verwarring veroorzaakt in het coronadebat. Bijna alle chatberichten en beeldmateriaal is uit deze Telegram-groep afkomstig.

Kruip in de huid van een trol, en ontdek hoe jouw acties leiden tot chaos en verwarring.

En uiteraard hebben we een tv-uitzending gemaakt. Drie manieren dus waarop je ons verhaal kunt meemaken. Als ik heel eerlijk ben, word ik toch wel zenuwachtig rondom de dagen dat ik zulke onderzoeken publiceer.

Over trollen(legers) en desinformatie publiceren zorgt er altijd voor dat ik als 'de boodschapper' een doelwit word voor nare reacties. Bij Pointer steken we echt onze nek uit om dit te onderzoeken. En dat levert regelmatig een flinke lading shit op. Uiteraard op Twitter, en deze keer zelfs op LinkedIn een aantal debiele reacties. GeenStijl deed deze keer een duit in het zakje, wat weer leidt tot een nieuwe stroom aan idioten.

Dat gedrag ontmoedigt me niet. Integendeel, het motiveert me juist om deze mensen te blijven exposen en aan te pakken. Maar het vreet zoveel energie en tijd die ik aan andere (lees: nuttige) dingen kan besteden.

Dus mocht je toevallig wél een aardige opmerking hebben gemaakt maar geen reactie van me: grote kans dat ik het heb gelezen, maar even was afgeleid door een klootzak op het internet.

Mijn Afgelopen Twee Weken

Tijdens ons onderzoek naar Het Digitale Leger dook ook regelmatig de World Wide Demo-beweging op: overal ter wereld zouden mensen tegen de coronamaatregelen in actie komen. De posters zijn erg netjes ontworpen en verspreid. En het lijkt een soort grassroots organisatie te zijn, behalve dat er toch een paar hoofdpersonen achter de schermen de touwtjes in handen hebben. In deze analyse ontdek je wie dat zijn.

Even tussendoor: een handige verzameling van allerlei online tools om OSINT mee te doen. Voor in je bladwijzers.

Deze tool werd afgelopen week door een aantal journalisten aangeraden. Als je nog niet kunt scrapen, of data-analyse wil doen met minimale programmeerskills, dan schijnt dit dé shit te zijn.

Nou nou, of dit nou echt de allereerste tool is om deepfakes te ontdekken... Ik twijfel. Alsnog is Sensity.ai een uitstekende tool om een goede quickscan mee te doen als je de authenticiteit van beeldmateriaal wil checken.

YouTube verwijdert niet alleen video's en kanalen, maar maakt ook veel materiaal onvindbaar via de zoekmachine. Afgezien wat je daarvan vindt, en of je zulk materiaal wel moet aanbieden via deze site: het kan verrekte handig zijn voor je onderzoek om ook eens door deze database te snuffelen.

Voor ons Nederlanders maakt dit uiteraard geen bal uit (dus kies maar een random stad), maar de personalisatie in dit scrollverhaal over armoede in het VK is erg nice. Bijzonder dat je op zo'n klein niveau kunt zien hoe het met het inkomen is gesteld (privacy?)

Vind Ik Leuk

Tot over twee weken. En blijf gezond!

Online veilig werken is cruciaal als je bepaalde onderwerpen wil onderzoeken. Toegegeven, 100 procent veiligheid bestaat niet. Het Handboek Internetresearch & Datajournalistiek geeft je wel tips om een eerste laag van bescherming rondom je onderzoek te maken.